Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΙΜΩΝ ΚΑΙ ΜΙΣΘΩΜΑΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Παρατηρείται σαφής τάση μείωσης των ενοικίων γραφείων-καταστημάτων και από την πλευρά των ιδιοκτητών.

Η ανισορροπία προσφοράς-ζήτησης επαγγελματικών ακινήτων έχει οδηγήσει σε πτώση των συναλλαγών επαγγελματικών ακινήτων. Μάλιστα έχουν μειωθεί σημαντικά οι εμπορικότητες μεγάλων οδών με επακόλουθο τη μείωση των τιμών της γης και των εμπορικών τιμών των ακινήτων (market value).

Παρατηρείται σαφής τάση μείωσης των ενοικίων γραφείων-καταστημάτων και από την πλευρά των ιδιοκτητών, που επιδιώκουν να ενοικιαστεί το ακίνητό τους για να μη μείνει κενό για μεγάλο διάστημα και να επιβαρυνθούν περισσότερο με φόρους ιδιοκτησίας και πάγια τέλη.

Κατά τη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης και μέχρι να επέλθει ισορροπία στην αγορά

ακινήτων οι τιμές των ενοικίων επαγγελματικής στέγης αναμένεται να συνεχίσουν την τάση μείωσης. Tα ενοίκια μάλιστα περιγράφουν τη μικτή ετήσια απόδοση από μια επένδυση σε ακίνητα και συνεπώς η διαχρονική εξέλιξή τους επηρεάζει τις εμπορικές αξίες των ακινήτων .

Τα εμπορικά καταστήματα πλήττονται λόγω της μειωμένης ζήτησης που οδηγεί σε μεγάλη πτώση των πωλήσεων αγαθών και υπηρεσιών. Επίσης παρατηρείται υπερβάλλουσα προσφορά ακινήτων με αύξηση των κενών χώρων προς ενοικίαση, όπως φαίνεται από την σημαντική αύξηση των ξενοίκιαστων καταστημάτων τα τελευταία έτη, ακόμα και σε δρόμους μεγάλης εμπορικότητας στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Παρατηρείται επίσης τάση μετεγκατάστασης αρκετών εμπορικών επιχειρήσεων από παρόδους σε εμπορικούς δρόμους των κέντρων των πόλεων, λόγω μείωσης των ενοικίων και μεγάλης προσφοράς κενών καταστημάτων σε εμπορικότερα σημεία. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του ποσοστού παύσης λειτουργίας σε λιγότερο εμπορικούς δρόμους, με παράλληλη μείωση κενών καταστημάτων σε συγκεκριμένους δρόμους, που μεταφέρονται οι επιχειρήσεις για να αυξήσουν την πελατεία τους.

Στα γραφεία επίσης υπάρχουν ανακατατάξεις, επηρεαζόμενες από τις οικονομικές εξελίξεις στην αγορά και την γενικότερη πτώση του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων και επαγγελματιών. Επίσης πολλές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες αναδιαμόρφωσαν τη στρατηγική τους επιλέγοντας γραφεία σε πιο εμπορικά σημεία των πόλεων και διαφορετικών προδιαγραφών (ενοίκιο, τετραγωνικά κλπ), ανάλογα με τις ανάγκες τους.

Συγκεκριμένα στην κατηγορία των εμπορικών καταστημάτων οι εμπορικές τιμές κυμάνθηκαν με πτώση 25% συνολικά την περίοδο 2010-2014 (β’ τριμ.)*. Στην Αθήνα η πτώση ήταν 28% και στη Θεσσαλονίκη 27%. Εντούτοις συγκρατήθηκαν με πτώση 20% οι εμπορικές τιμές των καταστημάτων στις άλλες πόλεις.

Στα ενοίκια καταστημάτων η πτώση πανελλαδικά ήταν 34%, δείχνοντας μεγαλύτερη προσαρμογή σε σχέση με τις εμπορικές τιμές (25%). Στην Αθήνα η πτώση των μισθωμάτων καταστημάτων ήταν 34%, στη Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις κυμάνθηκε στο 30%.

Στην κατηγορία γραφείων η πτώση των εμπορικών τιμών ήταν 29% συνολικά. Συγκεκριμένα στην Αθήνα η πτώση κυμάνθηκε στο 26% και 30% στη Θεσσαλονίκη.

Στις τιμές μισθωμάτων των γραφείων η πτώση ήταν συνολικά 29% . Στην Αθήνα τα ενοίκια γραφείων κυμάνθηκαν στο -26% και στη Θεσσαλονίκη στο -23%. Είναι σαφές ότι η κατηγορία γραφείων επιδεινώθηκε περισσότερο σε ό,τι αφορά τη διακύμανση των εμπορικών τιμών σε σχέση με τα μισθώματα.

*Δείκτες επαγγελματικών ακινήτων ΤτΕ, περίοδος 2010-2014 (β' τριμ.) - Τμήμα Ανάλυσης Αγοράς Ακινήτων

ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ – Ηλεκτρονικός Μηχανικός - ΜΒΑ